Çıraklık ve ustalık arasındaki bir statüdür. Çıraklar, çıraklık süresini tamamlayıp kalfalığa yükselebilecek bilgiye sahip olduklarında usta ve kalfasının yardımıyla başarılı bir sınavla kalfalık statüsünü elde ederlerdi. Kalfalıktan ustalığa yükselebilmek için en az üç yıl çalışmak lazımdı. Üç yıl içinde hakkında şikâyet olmayan, kendisine verilen görevleri dikkatle yerine getiren, özellikle çırak yetiştirme hususunda titiz davranan, diğer kalfalarla iyi geçinen, müşterilere karşı iyi davranan, bir dükkân idare edebilecek duruma gelen kalfalar, hususi bir merasimle ustalığa yükselirdi. Vakti gelince iş kurmak için yeterli parayı temin edemedikleri zamanda bu süre çoğu kez uzayabiliyordu. Bu durumdaki kalfalara bazan ustaları, cemiyetin önde gelenleri, özellikle yiğitbaşıları tarafından yardım yapılmak suretiyle vaktinde ustalık derecesini elde edebilmelerine yardımcı olunurdu.
Mehmet Ali HACIGÖKMEN
KAYNAKÇA
Refik Soykut, İnsanlık Bilimi Ahilik, Ankara 1971, s. 33-34; Sabahattin Güllülü, Ahi Birlikleri, İstanbul 1977, s. 131; Nâsırî, “Fütüvetnâme”, (çev. Abdülbaki Gölpınarlı), İÜİFM, sy. 2 (1950), s. 223-225; Burgazî, “Fütüvetnâme”, (çev. Abdülbaki Gölpınarlı), İÜİFM, XV/1-4(1954), s. 124; Muallim Cevdet, “Ahilerde Ocak Teşkilâtı”, Büyük Mecmua, VIII, s. 122; Mübahat Kütükoğlu, “Osmanlı Esnâfında Oto-Kontrol Müessesesi”, Ahilik ve Esnaf, İstanbul 1986, s. 57.