İç Savaş sırasında ABD’ye 1 milyon İrlandalı Katolik gelmişti. Ülkede Protestanlar çoğunlukta olduğu için onlar ve diğer ülkelerden gelen Katolikler ayrımcılığa maruz kaldılar. 1960’ların sonunda bazı Amerikalılar, Katolik Başkan adayı John F.…
MoreAmerikalılar pekçok dini akımın etkisinde kalmışlardır. 1740’lı yıllarda görülen akıma Büyük Uyanış adı verilmişti. Bu akım, bazı Protestan mezheplerini, örgütlü dinin kapıldığı rehavete karşı çıkmak adına bir araya getirdi. 19. yüzyılın başlarında…
MoreAmerikan Tarihi’nin erken dönemlerinde halk, devlet kavramını reddediyordu. Birçok Avrupa ülkesini egemenliğine alıp bölünmelerine sebep olan, din kurumunu savunuyordu. Devlet ile kilisenin ayrılığı ABD Anayasası’nın ilk maddesiyle güvence altına alınmıştır. “Kongre, hiçbir…
MoreAmerikalılar, 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana fizik ve kimya dalının yanısıra, fizyoloji ve tıp alanında da Nobel Ödülleri’nde söz sahibi oldular. ABD’nin biyotıp araştırmalarının odak noktası olan Ulusal Sağlık Enstitüleri(NIH), bu başarıda…
MoreAtom Çağı ile Uzay Çağı birbirini izlemektedir. Amerikalı Robert H. Goddard roket fırlatma sistemleri alanında ilk deneyleri yapan bilim adamıydı. Massachusetts, Worcester’daki küçük laboratuvarında sıvı oksijen ve benzin kullanarak roketleri atmosfere fırlatmayı…
MoreABD teknolojisinin belki de en muhteşem –bir o kadar da tartışmalı- başarısı nükleer enerjiyi kullanıma sokmak olmuştur. Atomu parçalamak, pek çok ülkedeki bilim adamları tarafından düşünülmüştü. Ama bunu gerçekleştirmeyi, 1940’lı yıllarda ABD’li…
More19. yüzyılda Britanya, Fransa ve Almanya, bilim ve matematik alanındaki yeni gelişmelerde ön saflarda yer alıyordu. ABD, o dönemde teori geliştirme konusunda geride kalsa bile teorileri, sorun çözmede kullanmakta uzmandı: Uygulamalı bilimler.…
MoreABD, Aydınlanma Çağı (1680 ile 1800 yılları arası) döneminde kuruldu. Bu dönemde, yazar ve düşünürler, geçmişin batıl inançlarını reddettiler. Onun yerine, mantığın ve tarafsız araştırmanın gücünü yücelttiler. Bu durum, özellikle doğa bilimleri…
MoreLiseler gibi üniversiteler de, zorunlu derslerin çoğu zaman geçiştirilip seçmeli derslere gereğinden fazla ağırlık verildiği biçiminde eleştirilir. 1980’li yılların ortasında, Amerikan Üniversiteler Birliği, bir rapor hazırladı. Tüm üniversite öğrencilerinin alması gereken bir…
MoreÜniversite öğrenimi alan gençlerin oranı göz önüne alınınca ABD sanayi ülkeleri sıralamasında en başta gelir. Bazı meslekler için -örneğin hukuk, tıp, eğitim ve mühendislik- kolej eğitimi zorunlu bir ön koşuldur. Günümüzde Amerikalıların…
MoreAmerikan okulları hedefledikleri yüksek standartları korumaya çalışırken bir yandan da yeni sorunlarla da karşı karşıya kaldılar. Örneğin, birçok okul, İngilizceyi neredeyse hiç konuşamayan çok sayıda göçmen çocuğun eğitimi ile ilgilenmek ve değişik…
More1950’li yıllara kadar zorunlu derslerin sayısı seçmeli derslere oranla oldukça yüksekti. 1960’lı ve 70’lı yıllara gelindiğinde ise öğrencilere daha çok seçenek sunma eğilimi başgöstermişti. Ama 1980’li yıllarda aileler ve eğitimciler durumu tekrar…
MoreHawai’den Delaware’a, Alaska’dan Louisiana’ya, her elli eyaletin eğitim konusunda kendine özgü yönetmelikleri vardır. Bazı kurallar birbirine benzerlik gösterse de eyaletler arasında farklı yaklaşımlar da bulunmaktadır. Örneğin: Bütün eyaletler çocuk ve gençlerin okula…
MoreAmerikan eğitim sisteminde herhangi bir okulun, kamu ve özel kuruluşların kaynaklarından farklı şekilde yararlanabilmesi, karmaşık bir yapı ortaya çıkarmaktadır. Örneğin, özel bir okula kayıtlı bir öğrencinin devlet tarafından belirtilen bir müfredatı izlemesi…
Moreİskoçyalı ekonomist Adam Smith’in “Ulusların Zenginliği” adlı kitabını yazdığı 1776 yılı, ABD’nin bağımsızlığını ilân ettiği yıldır. Söz konusu kitabın Amerikan ekonomisinin gelişimi üzerinde büyük etkisi olmuştur. Çoğu düşünür gibi, Smith de kapitalist…
MoreÜcretlerin yükseltilmesini amaçlayan grev dalgası, savaş sonrasında tüm ülkeyi sardı. İşverenler, sendikaların çok fazla yetkiye sahip olduğunu savunuyordu. Kongre de aynı fikirdeydi. “Kapalı Dükkân” sözleşmesini yasadışı ilân eden yeni bir yasa çıkartıldı.…
More1800’lerde geliştirilen imalat sistemi, çalışma koşullarını belirgin bir şekilde değiştirmişti. İşveren, artık işçilerle yanyana çalışmıyordu. Yönetici konumuna geçmişti. Makineler el becerisinin yerini aldıkça, eski yetenekli işçiler kendilerini vasıfsız işçi konumuna indirgenmiş olarak…
MoreAmerikalı otomobil yapımcısı Henry Ford 1922’de “Hayatım ve İş” adlı otobiyografisini yayınladığında bir dizi soruyu bölüm başlıkları olarak kullanmıştı. “Bir mamûl ne kadar ucuza mal edilebilir?”, “Para– Efendi mi, Uşak mı?”, “Neden…
MoreABD’de tarım son 200 yılda belirgin şekilde değişti. Amerikan Devrimi sırasında (1775-83) nüfusun % 95’i çiftçilikle uğraşıyordu. Bugün bu oran % 2‘den daha azdır. Ülkedeki çiftliklerin % 85’i bireylere ya da ailelere…
MoreArizona’dan Alaska’ya baştan sona Amerika Gezi Rehberi! Ağustos 2017’de İstanbul, Frankfurt, Chicago üzerinden 18 saat süren bir uçak yolculuğundan sonra Arizona havaalanına vardım. Arizona’dan başlayarak, Kaliforniya, Washington ve Alaska’da saha araştırmaları yaptım.1…
MoreAmerikalılar, seçimlerde oy vererek, siyasi partilere ve seçim kampanyalarına katılarak demokratik haklarını düzenli olarak kullanırlar. Bugün ABD’de iki ana parti vardır. Demokratik Parti ve cumhuriyetçi Parti. Demokratik Parti, Thomas Jefferson’un 1800’den önce…
MoreÜç organ eşit olmakla birlikte, genelde son söz Anayasa Mahkemesi’nindir. Mahkemelerin verdiği, anayasaya aykırı hükümleri iptal eder. Böyle hükümler Anayasa mahkemesine temyize gelir. Anayasa’ya göre son karar veren makam Anayasa Mahkemesi’dir. Gazeteler, önemli…
MoreYarı organının başı, Anayasa Mahkemesi’dir (Yüksek Mahkeme). Anayasa tarafından oluşturulan tek mahkemedir. Anayasa Mahkemesine bağlı 13 istinaf mahkemesi (yargıtay), bunlara da bağlı 95 tane de federal bölge mahkemesi vardır. Bunlar ise Kongre…
MoreÜlkenin en üst düzey yöneticisi Başkan’dır. Başkan yardımcısı ile birlikte 4 yıllık süre için seçilir. Anayasa’nın 1951’de yürürlüğe giren maddesine göre başkanlar, ancak ardarda 2 görev dönemi seçilebilir. Başkan yardımcısı, başkan öldüğünde…
MoreYasama kolu, -Kongre- 50 eyaletin her birinin seçilmiş temsilcilerinden oluşur. Hükümetin, federal yasa çıkarma, federal vergi toplama, savaş ilan etme ve yabancı ülkelerle yapılan anlaşmaları yürürlüğe koyma yetkisine sahip olan tek dalıdır.…
More1787 yılında Philadelphia’da hazırlanan Anayasa, 13 eyaletin en az 9 tanesinin halkının çoğunluğu tarafından onaylanmadan yürürlüğe girmedi. Onaylama sürecinde bazı kuşkular yaşandı. Çoğu kişi, Anayasa’nın, bireysel hakları kesin bir şekilde güvence altına…
MoreAmerika’nın ilk dönemindeki yaşam tarzı demokrasiyi zorunlu kılıyordu. Kolonicilerin yerleştiği bölgeler vahşi ve ormanlık araziydi. Hep birlikte çalışıp evler yapmak, yiyecek bulmak ve tarla sürmek ya da kuyu açmak için toprağı temizlemek…
MoreEthan Allen, Green Mountain Boys’un başlamasına yardım etti ve Amerikan Devrimi’nin başlarında liderlerinden biriydi. 10 Mayıs 1775’te Green Mountain Boys ve Benedict Arnold, Fort Ticonderoga’yı İngilizlerden aldı. Bu, savaş sırasında Amerikan kuvvetleri için ilk…
MoreÜnlü kadınların oy hakkını savunan Susan Brownell Anthony, 15 Şubat 1820’de Adams, Massachusetts’te doğdu. Daniel ve Lucy Read Anthony’nin sekiz çocuğundan en büyüğüydü. Anthony, annesi dinin bir üyesi olmamasına rağmen, bir Quaker evinde büyüdü. Anthony’nin…
MoreGeorge Washington, Amerika Birleşik Devletleri’nin ilk başkanıydı. Başkanlık görev yılları: 1789-1797 Başkan Yardımcısı: John Adams Partisi: Federalist Göreve başlama yaşı: 57 Doğum: 22 Şubat 1732, Westmoreland County, Virginia Ölüm: 14 Aralık 1799,…
More