Konya Ticaret Odası Kültür ve Eğitim Yayınlarının 16. kitabı olarak çıkan çalışma, Mehmet Emin Eminoğlu tarafından hazırlandı. On dokuz bölümden oluşan eserde İslam’ın ticarete verdiği anlam ve önem, Kur’an ve Hazret-i Peygamber’den örneklerle işleniyor. Ticaret tarihi ve Türklerde ticaret, Müslümanlarda ticarî hareketler, ticaret tarihinde Anadolu ve Konya; Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde ticaret, esnaf ve odaların teşekkülü gibi konuların ayrıntılarıyla ele alındığı çalışma 1997 yılında yayımlandı.
Yazar çalışmasının başına Konya dış surlarının çizimini koyarak, 12 sur kapısının isimlerini zikrediyor. Kitabın içerisinde milattan 3 bin yıl önce Konya başlığı altında, İslam’dan önce Anadolu ve Konya havalisinin, Konya ile yakın komşu olan birçok bakımdan tarihlerinin paralellik gösterdiği coğrafyaların iktisadî bakımdan hangi durumda olduklarını Kapadokya örneğiyle gösteriyor. Beraberinde, Romalılar ve Bizans döneminde Konya ve ticaret yolları hakkında bilgiler veriyor.
Anadolu’da ticaretin gelişmesindeki en önemli yapıların başında olan han ve kervansarayların Selçuklu zamanındaki işlevleri, yazarın tabiriyle bir ışık kaynağı gibi uzanan ticaret yolları üzerinde bulunan Konya’nın bu ticarete han ve kervansaraylarla nasıl yön verdiği örneklerle anlatılıyor.
Ayrıca Osmanlılar döneminde madeni paradan kâğıt paraya (kaimeye) geçiş ele alındıktan sonra piyasada fiyatların tespit ve uygulamaları, ihtisab kanunları ve muhtesibin görevlerine yer veriliyor.
Şer‘î Mahkemelerden Ticari Mahkemelere bölümünde, Konya’daki esnaf gruplarından alınan narhiyeler, esnaf grupları, İslam hukukunda ticarî muhakeme, mahkeme defterleri ve fatura sistemi gibi konular ilşleniyor. Müteakiben Konya Ticaret Odası’nın kuruluşu işleniyor. Son olarak ise Cumhuriyet Konyası’nda belediye, çarşı-pazar ilişkileri, ulaşım ve taşımacılık ele alınıyor.
Muhammet Ali ORAK