Kuzey Amerika bitki örtüsü nasıldır? Kuzey Amerika bitki örtüsü özellikleri nelerdir?
Kuzey Amerika bitki örtüsü nasıldır? Kuzey Amerika bitki örtüsü özellikleri nelerdir?
/

Kuzey Amerika bitki örtüsü nasıldır? Kuzey Amerika bitki örtüsü özellikleri nelerdir?

3 mins read

Kuzey Amerika’da bitki örtüsü çağdaş dönemlerde çok büyük değişikliklere uğratılmış ve azaltılmıştır. Dünyanın bu bölgesinin yerleşilmiş alanları için, birçok yazarın da vurguladıkları gibi, “doğal bitki örtüsü”, “eğer kalmışsa”, o kadar temelden ortadan kaldırılmış, yeniden düzenlenmiş ve yer değiştirilmiştir ki artık nadiren bulunabilmektedir. Anglo-Amerika üzerine yazan bir başka yazara göre de “yerli flora öylesine ortadan kaldırılmış, yeniden düzenlenmiş ve yer değiştirmiştir ki, geniş alanlarda doğal bitki örtüsünü tartışmak ya teorik ya da tarihsel bir zihin egzersizi olacaktır”. Örneğin ülkenin güneydoğusunda günümüzde arazinin büyük kısmı çam ağaçlarıyla kaplıdır; bu alanın orijinal geniş yapraklı ve iğne yapraklı olan karışık ormanları kesilerek ortadan kaldırılmış, yerine ekonomik olarak daha önemli iğne yapraklılar dikilmiştir.

İç kesimlerdeki çayır ve çimenlerin çoğu Avrupa’dan getirilmiş türlerdendir. Orijinal türler hayvan otlakları olarak kullanılmaya ya da çağdaş insanlığın kullanımına ve ithal tohumlara direnememiştir. Doğal sayılabilecek bitki örtüsü yalnızca dağlık batıda ve kuzeyde bir miktar kalmıştır; kerestecilik ve yerleşmelerin yayılışı bu küçük kalıntıları daha da azaltmayı sürdürmektedir.

Bununla birlikte, insanın yarattığı bütün değişikliklere rağmen, daha önceleri orman olan alanlar hâlâ ağaçlarla kaplı olmayı sürdürmekte ve çayırlıklarda da hâlâ az sayıda da olsa ağaç bulunmaktadır. Bu durum, “insan yapısı” da olsa, bitki örtüsüyle iklim arasındaki ilişkinin önemini de yansıtmaktadır. Öteden beri tekrarlanan “Nemli”ya da “Kurak Amerika” söylemi yine bir genelleştirme olarak ileri sürülerek, bitki örtüsü üç büyük kategori ayrılabilmektedir: Orman, çayırlık ve çalılıklar. En kuzeyde tundra ise çok soğuk ve çok kurak olduğu için bitki yetişmesine uygun olmadığından, bu üç grubun dışında kalır; burada likenler vb. hâkim durumdadır.

Yılda 50 cm’den fazla yağış alan yerlerdeki bitki örtüsü orman, daha kurak iklimlerdeki ise çayırlardan ve çalılıklardan oluşmaktadır. Kuzey Amerika’nın 100’üncü boylamın doğusunda kalan -Pasifik kıyısı ve içerideki dağların yüksek kesimleri de dahil- ormanlarenleme göre geniş geçiş alanları yaratmaktadırlar. Kuzey Kanada’da iğne yapraklı ormanlar egemenken, bunlar ABD’nin kuzeydoğusuna doğru inilirken geniş yapraklılarla karışık hâle gelmektedirler. Daha güneydoğuya inildiğinde ise geniş yapraklı bitki örtüsü egemen hâle gelmekte, fakat Körfez-Atlantik Kıyı Ovası’nda daha kurak kumlu topraklar boyunca geniş çam orman alanları bunlara istisna oluşturmaktadır. Ohio, aşağı Mississippi vadileri ve Göller Bölgesi’nin büyük kısmı ise geniş yapraklı ormanlarla kaplı bulunmaktadır

Çayırlar, Teksas ve New Mexico’dan merkezi Alberta ve Saskatchewan’a kadar olan Büyük Ovalar’ın tümü dâhil, iç kesimlerin büyük kısmını kaplarlar. Yağış yetersizliği buralarda ağaç yetişmesini güçleştirmektedir. Çalılıklarise daha kurak kesimlerde görülmektedir. Örneğin Akdeniz iklim özelliğindeki Güney Kaliforniya’da bodur ağaç ve çalılıklar (chapparal denilen maki) coğrafi görünüme hâkimdir. Gerçek çöl olan tek alan (yıllık 25 cm’den az yağış alan) güneydoğu Kaliforniya ve bitişiğindeki güneybatı Arizona’dır; buralarda kaktüs ve diğer derimsi yapıdaki çalılıklar egemendir. Kuzey Amerika’nın tek tropikal iklim alanı olan Güney Florida’da söz konusu iklim Everglades gibi geniş kıyı bataklıkları ile birlikte savan benzeri bir bitki örtüsü yaratmaktadır.

1/5 - (1 vote)
Haber Oku
Tidings Globe