“Sivil Hakların First Lady’si” adını duymuş muydunuz? Bu unvan, ABD’nin en ünlü sivil haklar aktivistlerinden biri olan Rosa Parks’a Kongre tarafından ülkeye katkıları dolayısıyla verilmiştir.
Rosa Parks, Montgomery, Alabama’da otobüsteki yerini beyaz bir adama vermeyi reddetmesi ile tanınır. Eylemiyle yerel aktivistlere Montgomery otobüs boykotunu düzenlemeleri için ilham vermiştir.
Ancak birçok kişi Rosa Parks’ın aktivizm geçmişinin 1955’teki otobüs tecrübesinden öncesine dayandığını bilmez. 1943’te NAACP’nin Montgomery şubesine katılmış, 1956’ya kadar sekreter olarak görev yapmıştır. Bu kapsamda eyalette seyahat ederek siyahi bireylere karşı nefret suçlarını incelemiştir. Otobüs boykotunun ardından Detroit, Michigan’a taşınarak Kongre üyesi John Conyers için çalışmış ve eşit oy hakkı hareketine katılmıştır.
Rosa Parks, ABD’deki siyahi bireylerin koşullarını iyileştirmek için her şeyi riske atmışır. Gösterdiği cesaret ve özveri nedeniyle Parks’ı saygıyla anıyoruz.
ROSA LOUISE PARKS BİYOGRAFİSİ
Rosa Louise Parks, ulusal olarak Amerika’da “modern zaman insan hakları hareketinin annesi” olarak tanındı. 1 Aralık 1955’te Alabama, Montgomery otobüsünde koltuğunu beyaz bir erkek yolcuya teslim etmeyi reddetmesi, 5 Aralık 1955’te Amerika Birleşik Devletleri’nde yankılanan bir protesto dalgasını tetikledi. Onun sessiz cesur davranışı Amerika’yı, siyahlara bakışını değiştirdi ve tarihin akışını yeniden yönlendirdi.
Bayan Parks, 4 Şubat 1913’te Alabama, Tuskegee’de Rosa Louise McCauley’de doğdu. James ve Leona Edwards McCauley’nin ilk çocuğuydu. Şimdi rahmetli olan erkek kardeşi Sylvester McCauley, 20 Ağustos 1915’te doğdu. Daha sonra aile, Rosa’nın kırsal alanda yetiştirildiği ve eğitim gördüğü Alabama, Pine Level’a taşındı. On bir yaşında Pine Level’daki eğitimini tamamladıktan sonra annesi Leona, onu özel bir kurum olan Montgomery Endüstri Kız Okulu’na (Miss White’s School for Girls) kaydettirdi. Miss White’s School’u bitirdikten sonra Alabama State Teacher’s College Lisesi’ne gitti. Ancak, büyükannesi Rose Edwards’ın hastalığı ve daha sonra ölümü nedeniyle sınıfından mezun olamadı.
Rosa Parks Alabama Eyalet Öğretmen Okulu’na dönmeye hazırlanırken annesi de hastalandı, bu nedenle erkek kardeşi Sylvester ev dışında çalışırken evlerine ve annesine bakmaya devam etti. Lise diplomasını 18 Aralık 1932’de Raymond Parks ile evlendikten sonra 1934’te aldı. Şimdi merhum olan Raymond, 12 Şubat 1903’te Randolph County, Wedowee, Alabama’da doğdu, ırk ayrımcılığı nedeniyle çok az örgün eğitim aldı. Annesi Geri Parks’ın yardımıyla kendi kendini yetiştiren bir insandı. Tertemiz elbisesi ve iç meseleleri ve güncel olaylar hakkındaki kapsamlı bilgisi, çoğu kişinin üniversite eğitimli olduğunu düşünmesine neden oldu. Rosa’nın örgün eğitimini tamamlama arzusunu destekledi ve teşvik etti.
Bay Parks, 1930’larda ünlü bir dava olan “Scottsboro Boys”u serbest bırakma çabasında ilk aktivistlerden biriydi. Raymond ve Rosa birlikte, Ulusal Renkli İnsanların Gelişimi Derneği (NAACP) programlarında çalıştılar. Aktif bir üyeydi ve yerel şubenin sekreteri ve daha sonra gençlik lideri olarak görev yaptı. Tutuklandığı sırada büyük bir gençlik konferansına hazırlanıyordu.
Rosa Parks’ın tutuklanmasından sonra, Montgomery’nin siyahları ve diğer ırkların sempatizanları, 381 gün süren şehir içi otobüs hattının boykotunu örgütlediler ve desteklediler. Martin Luther King, Jr. Otobüs Boykotunun sözcüsü olarak atandı ve tüm katılımcılara şiddetsizliği öğretti. Montgomery’deki protestoya bağlı olarak, diğerleri güneyde ve ülke genelinde şekillendi. Oturma, yemek, yüzme ve benzeri nedenlerle şekillendiler. Binlerce cesur insan, tüm insanlar için eşit haklar talep etmek için “protesto”ya katıldı.
Bayan Parks 1957’de Michigan, Detroit’e taşındı. 1964’te Afrika Metodist Piskoposluk Kilisesi’nde (AME) bir papaz yardımcısı oldu.
Michigan Kongre Üyesi John Conyers Birinci Kongre Bölgesi, 1965’ten 1988’e kadar Bayan Parks’ı istihdam etti. Şubat 1987’de, kocası Raymond’un onuruna Bayan Elaine Eason Steele ile birlikte Rosa ve Raymond Parks Kişisel Gelişim Enstitüsü’nü kurdu ( 1903-1977). Amaç, diğer programların hedef almadığı gençleri en yüksek potansiyellerine ulaşmaları için motive etmek ve yönlendirmektir. Rosa Parks, gençlerin enerjisini değişim için gerçek bir güç olarak görüyor. Dünyanın dört bir yanındaki okullarda, kolejlerde ve ulusal organizasyonlarda her yaştan gençle konuştuğu için insan önceliklerinin en değerli temaları arasında yer alıyor.
Rosa ve Raymond Parks Kişisel Gelişim Enstitüsü’nün “Özgürlüğe Giden Yollar” programı, yeraltı demiryolunun izini sivil haklar hareketi ve ötesine kadar takip ediyor. 11-17 yaş arası gençler, dünya çapında eğitim ve tarih araştırmalarına katılırken Bayan Parks ve diğer ulusal liderlerle tanışır ve konuşur. 1960’larda “özgürlük binicileri”nin yaptığı gibi, öncelikle otobüsle yolculuk ederler: “Nerelerdeydik? Nereye gidiyoruz?”
Gençler için bir rol model olarak, onların yaşamı hakkında mümkün olduğunca çok şey öğrenmeye yönelik coşkusuyla teşvik edildi. Mütevazı bir insan, onları her zaman dünya barışına katkıda bulunan diğer kişilerin hayatlarını araştırmaya teşvik eder. Enstitü ve Rosa Parks Mirası, onun iyi niyetli insanlara mirasıdır.
Bayan Parks, biri SOKA ÜNİVERSİTESİ, Tokyo Japonya’dan olmak üzere kırk üçten fazla fahri doktora derecesi, yüzlerce plaket, sertifika, alıntı, ödül ve birçok şehrin anahtarı aldı. Bunlar arasında NAACP’nin Spingarn Madalyası, UAW’nin Sosyal Adalet Ödülü, Martin Luther King, Jr. Şiddetsiz Barış Ödülü ve 1994’te ROSA PARKS BARIŞ ÖDÜLÜ, Stockholm İsveç sayılabilir. Eylül 1996’da Amerika Birleşik Devletleri’nin kırk ikinci Başkanı olan Başkan William J. Clinton, Bayan Parks’a bir sivil vatandaşa verilen en yüksek ödül olan ÖZGÜRLÜK MADALYASI’nı verdi.
1997 tarihli 28 Sayılı Yasa, 4 Şubat’ı takip eden ilk Pazartesi gününü, kendi memleketi Michigan eyaletinde Bayan Rosa Parks Günü olarak belirledi. O, bir tatille onurlandırılan ilk yaşayan insandır.
Time Magazine tarafından 20. yüzyılın en Etkili 100 kişisinden biri olarak seçildi. Montgomery, AL’de onuruna bir Müze ve Kütüphane inşa ediliyor ve 2000 yılının sonbaharında açılacak (21 Nisan 1998’de temel atıldı). 2 Eylül 1998’de Rosa L. Parks Öğrenim Merkezi, Michigan’daki kıdemli bir topluluk olan Botsford Commons’a adandı. Bilgisayar teknolojisinin kullanımı yoluyla, gençler bilgisayar kullanımı konusunda yaşlılara rehberlik edecek. (Bayan Parks, 24 Kasım 1998’de ilk mezun olan sınıfın bir üyesiydi). 26 Eylül 1998’de Bayan Parks, Ohio, Cincinnati’deki Ulusal Yeraltı Demiryolu Özgürlük Merkezi tarafından ilk Uluslararası Özgürlük Şefi Ödülü’nü aldı.
Ocak 1999’da ilk “Birliğin Durumu Konuşmasına” katıldı. Bayan Parks, Başkan William Jefferson Clinton onu kabul ettiğinde, iki partili oybirliğiyle ayakta alkışlandı. Indianapolis, Indiana’dan Temsilci Julia Carson, 4 Şubat 1999’da, Temsilciler Meclisi ve Senato’dan oy çokluğuyla geçmesi halinde Bayan Rosa Parks’a Kongre Altın Onur Madalyası verecek olan İK Yasası 573’ü sundu. Tasarı, 19 Nisan’da Senato’da oybirliğiyle ve 20 Nisan’da Temsilciler Meclisi’nde azalan bir oyla kabul edildi. Başkan Clinton, 3 Mayıs 1999’da yasayı imzaladı. Bayan Parks, o sırada sadece 250 kişiden biriydi. , bu onuru almak için Amerikan Kızıl Haç dahil. Başkan George Washington, Kongre Altın Onur Madalyası’nı alan ilk kişi oldu.
2000 yılının kışında, Bayan Parks, MO, St. Louis’de Papa II. John-Paul ile bir araya geldi ve ona ırksal iyileşme talebinde bulunan bir bildiri okudu. Televizyon dizisinde En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında NAACP Image Ödülü’nü aldı. Montgomery’deki Troy Eyalet Üniversitesi, 1 Aralık 1955’te Bayan Parks’ın tutuklandığı yerde Rosa Parks Kütüphanesi ve Müzesi’ni açtı. Tutuklanmasının 45. Yıldönümünde ve Montgomery Otobüs Boykotu’nda açıldı.
“The Rosa Parks Story”, 24 Şubat 2002’de CBS televizyon ağında yayınlanan Montgomery, Alabama’da Mayıs 2001’de çekildi. Bayan Parks, Stanford Üniversitesi Kadın ve Cinsiyet Araştırmaları Enstitüsü tarafından verilen ilk Yaşam Boyu Başarı Ödülü de dahil olmak üzere sayısız ödül almaya devam ediyor. Barış için Gandhi, King, Ikeda ödülünü aldı ve 29 Ekim 2003’te Bayan Parks, Uluslararası Enstitü Miras Onur Listesi’nde onurlandırıldı. 4 Şubat 2004’te Bayan Parks’ın 91. doğum günü, Charles H. Wright Afrika Amerikan Tarihi Müzesi’nde kutlandı. 21 Aralık 2004’te, Bayan Parks’ın tutuklanmasının 49. Yıldönümü, Detroit, Michigan’daki Franklin Yerleşiminde bir Sivil Haklar ve Hip-Hop Forumu ile anıldı.
4 Şubat 2005’te Bayan Parks’ın 92. doğum günü, Detroit, MI’daki Calvary Baptist Kilisesi’nde kutlandı. Detroit Devlet Okullarından öğrenciler, Bayan Parks’ın tutuklanmasının yeniden canlandırılması olan “Tutuklanmaya İstekli”yi yaptılar. 6 Şubat 2005 Bayan Parks, Detroit, MI’daki Holy Trinity Katolik Kilisesi’nde ilk yıllık Kardinal Dearden Barış Ödülünü aldı. 19 – 20 Şubat, besteci Hannibal Lokumbe orijinal bir senfoni olan “Dear Mrs. Parks”ın prömiyerini yaptı. Bay Lokumbe bu orijinal eseri Detroit Senfoni Orkestrası’nın “Klasik Kökler Serisi”nin bir parçası olarak yaptı. Bayan Parks’ın tutuklanmasının 50. Yıldönümü anısına yapılacak birçok etkinliğin başlangıcı 1 Aralık 1955.
Bayan Parks dört kitap yazmıştır, Rosa Parks: Benim Hikayem: Rosa Parks ve Jim Haskins, Sessiz Güç, Rosa Parks, Gregory J. Reed, Sevgili Bayan Parks: Bugünün Gençliğiyle Bir Diyalog, Rosa Parks, Gregory J, Reed , bu kitap 1996’da NAACP’nin Üstün Edebi Eser için İmge Ödülü’nü (Çocuklar) ve okul öncesi çocuklar için Rosa Parks’ın Jim Haskins ile birlikte yazdığı son kitabı I AM ROSA PARKS’ı aldı.
Cesaret, haysiyet ve kararlılığın sessiz bir örneği; Rosa Parks, herkesin özgür kalması için bir semboldü. Rosa Parks, 24 Ekim 2005’te barışçıl geçişini gerçekleştirdi.