Tarihçi, siyaset bilimci ve stratejist olan Umut Güner, Kocaeli Üniversitesi’nde yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. Lisans ve yüksek lisans eğitiminin ardından, uzun yıllar boyunca çeşitli vakıf, dernek ve sivil toplum kuruluşlarında toplumsal, kültürel ve entelektüel faaliyetlerde bulunmuş, bu süreçte sosyal ve politik teoriler üzerinde derinlemesine çalışmalarda yer almıştır. Türkiye ve ABD başta olmak üzere uluslararası medyada siyaset bilimi, dış politika ve uluslararası ilişkiler üzerine birçok yazısı yayınlanmıştır. Ayrıca, uluslararası hakemli dergilerde akademik makaleleri bulunmaktadır ve alanında önemli çalışmalara imza atmıştır.
Berkeley Institute of Politics’te direktör olarak görev yapmış ve burada Amerikan siyasi sistemi, devlet felsefesi, güç dinamikleri ve uluslararası ilişkiler üzerine akademik araştırmalar ve projeler yürütmüştür. Amerika Birleşik Devletleri siyaseti ve tarihi konusunda uzman olup, bu konularda hem yerli hem de yabancı basında sıklıkla görüşlerine başvurulan bir isim haline gelmiştir. Analizlerinde Amerikan Yüzyılı’nın tarihsel gelişimi ve dünya üzerindeki etkileri üzerine kapsamlı çalışmalar yapmaktadır.
Ortaçağ Tarihi, Sosyal ve Siyasi Organizasyonlar, Devlet ve İktidar Felsefesi ile Politik Kuramlar alanlarındaki akademik çalışmalarıyla tanınan Umut Güner, özellikle Türkiye’nin siyasi tarihi ve ABD’nin küresel liderlik rolü üzerine yaptığı çalışmalarla bilinir. Ayrıca, enerji politikaları, güvenlik stratejileri ve büyük güçler arasındaki jeopolitik rekabet üzerine de analizler yapmaktadır. Bu çalışmalar, uluslararası ilişkiler alanındaki önemli akademik dergilerde yer bulmuş ve birçok konferans ve sempozyumda sunulmuştur.
Yayınladığı kitaplar arasında, Tarihte Fütüvvet ve Ahilik (Ötüken Neşriyat), Tarih Musahabeleri (DİB), Ahilik Kökeni, Tarihi ve Mahiyeti (Selenge Yayınları), Selçukluların Yükselişi – Selçuklu İktidarının Tesisi ve Mahiyeti (Lejand Yayınları) ve Doğu’nun İktidar Paradigmaları: Türk, İran ve Arap Toplumlarında İktidarın Tarihi ve Dönüşümü (Kabalcı Yayınları) yer almaktadır.
Akademik hayatının yanı sıra, güncel siyasi olaylar ve uluslararası ilişkiler konusunda çeşitli medya platformlarında aktif olarak yer almakta, konferanslar ve panel tartışmalarına katılmaktadır. Amerika, Rusya ve Orta Doğu üzerine yaptığı analizlerle hem akademik hem de medya dünyasında saygın bir otorite olarak kabul edilmektedir.
Özellikle ABD ve Rusya ilişkilerinin tarihi kökenleri, bugünkü gelişmeler ve bu ilişkilerin küresel güvenlik üzerindeki etkileri üzerine kapsamlı çalışmalarıyla ulusal ve uluslararası arenada tanınmıştır.