Yaşam - Page 24

Cehennem’i meydana getiren tabakalardan üçüncüsü. Burada İncîl’i değiştirenler azâb görecektir. Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyuruyor ki: Ben, onu (Velîd bin Mugîre’yi) Sekar’a atacağım. Sekar’ın ne olduğunu bilir misin? Hem o Cehennem,…

Cömert olmak. Parayı, malı hayırlı, iyi yerlere dağıtmaktan, lezzet almak. (Bkz. Cömerdlik) Sehâvet, Cennet’te bir ağaçtır.Cömerd olan onun bir dalını yakalamıştır. O dal onu, Cennet’e götürmeden bırakmaz… (Hadîs-i şerîf-Edeb-ül-Müfret) Sehâvet, iyi huyların…

Malını dînin ve aklın uygun görmediği yere harc eden, aklı az olan. (Bkz. Sefâhet) Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyuruyor ki: Mallarınızı sefihlere vermeyiniz. (Nisâ sûresi: 5) Bir kimsede üç şeyden biri…

Seferde olan, misâfir, yolcu. Bulunduğu ş ehirden veya köyden gideceği yolun iki veya bir kenârındaki evlerin dış ına çıkarken, senenin kısa günlerinde, insan veya deve yürüyüşü ile, son evden îtibâren üç günde…

Senenin kısa günlerinde, insan veya deve yürüşü ile üç günde gidilecek yere gitmeyi niyet ederek, bulunduğu yerin kenar evlerinden dışarı çıkmak. Allahü teâlâ âyet-i kerîmede meâlen buyurdu ki: … Sizden biriniz hasta…

Aklın az ve hafîf olması. Malını dînin ve aklın beğenmediği yerlere sarfetme. Lüzumsuz harcama. Süse, eğlenceye ve her türlü kötülüğe, harama düşkünlük. Akıl azlığı. Sefâhet kalb hastalıklarındandır. Sefâhet aklın az ve hafîf…

Yere serilip üzerinde namaz kılınan küçük halı, kilim, hasır, bez gibi temiz sergi, namazlık. Üzerinde dînî yazı, hattâ bir harf bulunan kâğıdı, örtüyü, seccâdeyi yere koymak, yere sermek tahrîmen mekruhtur (Harama yakın…

Kur’ân-ı kerîmin, mânâsına uygun ve doğru okunabilmesi için durak ve geçiş yerlerini gösteren işâretler. Kur’ân-ı kerîmin secâvendleri şunlardır: Cim: Câiz geçmek ondan, hem revâ Durmak fakat evlâdır sana. Ze: Câiz onda dahi…

Yol; su dağıtılan yer ve dağıtılan şeyler. Eskiden işlek yollar üzerinde, gelip-geçenlerin su ihtiyâçlarını Allah rızâsı için ücretsiz olarak karşılamak üzere inşâ edilen çeşme. İnsanlara insanca muâmeleyi şiâr edinen, onlara her an…

Çalışma, mücâdele etme, uğraşma, cihâd etme. Allahü teâlâ âyet-i kerîmelerde meâlen buyurdu ki: Bizim u ğrumuzda mücâhede edenlere gelince, elbette biz onlara yollarımı zı gösteririz. Şüphesiz ki Allah, her hâlde muhsinlerle (iyilik…

Anuştekin ed-Derezî adlı bir bâtınî dâî (propagandacı) tarafından ortaya çıkarılan bozuk yol. Bunlar; Bâtıniyyeden ayrılarak ortaya çıkan, Fâtımî hükümdârı Hâkim bi-emrillah’ı n ilâh olduğuna ve onun vezîri Hamza’nın imamlığına inanırlar. Kelimenin doğrusu…

Alıcı ile satıcı arasında vâsıta (aracı) olan ücretli kimse, komisyoncu. Dellâl, mal sâhibinin izni ile malı kendi sattığı zaman, komisyon ücretini mal sâhibinden alır. Müş teriden bir şey isteyemez. Eğer dellâl, mal…

İşâret etmek, göstermek. Doğru yolu gösterme. Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki: Ey îmân edenler! Sizi acı bir azâbdan kurtaracak bir ticâreti göstereyim mi? Allahü teâlâ ve Resûlüne îmân edin, inanın,…

Cenâzenin yıkanıp kefenlendikten ve namazı kılındıktan sonra kabre konularak üzerinin toprakla örtülmesi. Definden sonra cemâat dağılırken ölü bunların ayak sesini işitir. (Hadîs-i şerîf-Müslim) Ölüyü defnetmek, cenâze namazı kılmak gibi ibâdettir. (İbn-i Âbidîn)…

Bir müslümanın veya z mmînin (İslâm devletinin idâresi altında bulunan müslüman olmayan vatandaşın) ayıbını, onu kötülemek için arkasından söylemek. (Bkz. Gıybet) Sözün k ısası şudur ki, dedikodu sözlere inanılacak, dostluk bunlara göre…

Kıyâmetin büyük alâmetlerinden biri. Kıyâmete yakın çıkacağı bildirilen ve Îsâ aleyhisselâm ile hazret-i Mehdî tarafından öldürülecek olan zâlim. Geçmiş peygamberler, şaşı , kör, yalancı olan Deccâl’in büyük fitne ve belâ olduğunu haber…

Peygamber efendimizin sallallahü aleyhi ve sellem devesinin adı. Peygamber efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem, Mekke-i mükerremeden Medîne-i münevvereye hicret etmek istediği s ırada Kusvâ adlı devesine bindi. Allahü teâlânın medhettiği beldelerin en…

Yakınlık. Tâatı, Allahü teâlâ için yapmak. Sevâbı ölüye olmak üzere kurban kesmek kurbettir. (Muhammed bin Kutbüddîn İznikî) Sevâb kazanmak niyyeti ile yapılan mübahlar kurbet olur. (İbn-i Abidîn) Niyetsiz alınan abdest ibâdet olmaz,…

Para veya başka bir menfaat karşı lığı oynanan oyun; birkaç kimsenin aralarında para veya mal toplayarak piyango çekip, isâbet etmeyenlerin isâbet edenlere mal veya para vermek için sözleşme veya para ile kazanmak…

Güç, güçlü olma. Allahü teâlânın sıfat-ı sübûtiyyesinden biri. Allahü teâlânın her şeye gücünün yetmesi. Allahü teâlâ âyet-i kerîmede meâlen buyuruyor ki: Gerçekten, göklerin ve yerin yaratı lışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca…

Kabirler, mezârlar. İnsanların ölünce defnedilmeleri, gömülmeleri için dîne uygun kazılan yerler. (Bkz. Kabir)…

Güzellik. Kadın ya malı, ya cemâli veya dîni için alı nır. Siz dîni için alınız. Malı için alan, malına kavuşamaz. Yalnız cemâl için alan cemâlinden mahrûm kalır. (Hadîs-i şerîf-Menâic-ül-İbâd) Allahü teâlânın lütuf…

Topluluk. İbâdet etmek için bir araya gelen topluluk. Cemâatle kılınan namaza, yalnız kılınan namazdan yirmi yedi kat fazla sevâb verilir. (Hadîs-i şerîf-Tirmizî) Güzel bir abdest alı p, mescidlerden birine cemâatle namaz kılmak…

Namazda iki secde arasında hareketsiz bir miktâr oturma. (Bkz. Ta’dil-i Erkân) Rükûda ve secdelerde ve kavmede (rükûdan kalkıp ayakta dururken) ve celsede beden tumânînet (hareketsizlik) bulduktan sonra biraz durmal ıdır ki, Hanefî…

Allahü teâlânın kahr ve gazab sıfatlarından. Azamet, büyüklük, ululuk, hiçbir şeye muhtâç olmamak. Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki: Yeryüzünde bulunan her canlı fânîdir (yok olucudur). Ancak celâl ve ikrâm sâhibi…

Açıktan, alenî olarak, yüksek sesle söylemek, okumak. Namazın vâciblerinden on dördüncüsü cehrî okunacak yerde cehrî okumaktır. (İbrâhim Halebî) Bayram namazını  kılmak için câmiye giderken bayram tekbirlerini, Fıtr (Ramazan) bayramında sessiz, Kurban bayramında…

Gayret, olanca gücü ve kuvveti sarf etmek. İctihâd; insan gücünün yettiği kadar zahmet çekerek cehd etmek demektir. Yâni, Kur’ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde sarîh ve açık bildirilmemiş hükümleri ve meseleleri, açık ve…

Bilmeme, bilgisizlik. Din bilgilerini bilmeme. Câhillik. Allahü teâlâ, Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki: Âyetlerimize îmân edenler sana geldiği zaman şöyle de: “Allah’ın selâmı üzerinize olsun. Rabbiniz, size rahmet ve merhamet vaad buyurdu.…

İncitmek, eziyet etmek, kötülük. Hayâ îmândandır. Fuhuş (çirkin şeyler) söylemek cefâdandır. Îmân Cennet’e, cefâ Cehennem’e götürür. (Hadîs-i şerîf-Buhârî) Şu üç günah, îmânın gitmesine sebeb olur: Birincisi, îmân nîmetine kavuştuğuna şükretmemek. İkincisi, îmânın…

Harbde esir alınıp İslâm memleketine getirilen kadın köle. Sizden hiç biriniz, sakın memlûküne (kölesine) kölem, câriyem diye seslenmesin. Yiğidim, oğlum, kızım desin. Onlar da size efendim, desin. (Hadîs-i şerîf-En-Nihâye) Kölenin, câriyenin nafakasını…