Yaşam - Page 37

Bir işte, sözde veya davranışta haddi aşma, pek ileri gitme, aşırı olma. Riyâ yâni gösteriş yapanlara karşı tekebbür etmek (kibirlenmek, büyüklenmek) câizdir. Kendinden aşağı olanlara karşı tevâzû göstermek (kendini onlarla bir görmek)…

Alçak, îtibârsız. Allah için tevâzû edeni, Allahü teâlâ yükseltir. Kim de kibirlenirse, Allahü teâlâ rezîl eder. (Hadîs-i şerîf-Berîka) Cehennem’den kurtulmak isteyen, helâl ve haramları iyi öğrenmeli, haramdan kaçınmalıdır. Allahü teâlânın yasak ettiği…

Rezillik, kötü ahlâk, fazîletin zıddı. Huy, iyi veya kötü iş yapmağa sebeb olur. Yâhut da, iyi ve kötü olmayan şeye sebeb olur. Birincisine fazîlet veya iyi ahlâk denir. Cömertlik, şecâat yâni yiğitlik,…

Kıyas yolu. Kur’ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde açıkça bildirilmemiş bir işin hükmünü buna benziyen ve açıkça bildirilen başka bir işin hükmüne benzeterek bulma yolu. (Bkz. Ehl-i Re’y) Eshâb-ı kirâmdan (radıyallahü teâlâ anhüm)…

Müctehid İslâm âlimlerinin, açıkça bildirilmeyen bir mes’ele hakkı nda dînî delillerden yâni Kur’ân-ı kerîm, hadîs-i şerîf ve icmâ-i ümmetten çıkardıkları hüküm, kıyâs. Eshâb-ı kirâm (Resûlullah efendimizin yakın arkadaşları), önlerine çıkan bir işin…

Peygamber efendimizin beş vakit namazın farzından önce veya sonra devamlı kıldığı müekked sünnetler. Revâtib sünnetler, sünnet-i hüdâ olup, bunlar İslâm dîninin şiârıdır (alâmetidir). Bu ümmete mahsusturlar. (Abdülganî Nablüsî) Revâtib sünnetler nâfile niyeti…

Râfizîler. Hazret-i Ali’yi sevmekte taşkınlık ederek diğer Eshâb-ı kirâmı (Peygamber efendimizin arkadaşlarını) kötüleyenler. Doğru yoldan sapanlar. (Bkz. Râfızîler)…

Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Mahlûkâta (yarattıklarına) doğru yolu gösterip, dilediğini bu yolda bulunduran. Er-Reşîd ism-i şerîfini söyleyenin yaptığı ameller kabûl olur. (Yûsuf Nebhânî) Rüşd sâhibi yâni, dînî vazîfelerini yerine getiren…

Allahü teâlânın peygamberi Muhammed aleyhisselâm. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: Ümmetimin iki kötü huya yakalanmalarından çok korkuyorum. Bunlar; nefse uymak ve ölümü unutup, dünyâ arkasında koşmaktır. (Hadîs-i şerîf-Berîka) Namaz, insanı kötü ve çirkin…

Yemen’de 1231 (H. 629)-1454 (H. 858) yılları arasında hüküm sürmüş olan bozuk inanışlı bir hânedân, âile. Abbâsî halîfeleri, Muhammed bin Hârûn isminde bir kimseye elçilik görevi verdiler. Muhammed bin Hârûn, Mısır ve…

İnsanlara ve cinne peygamber olarak gönderilen Muhammed aleyhisselâm. Rivâyet olunur ki, Mekke’de bir ağaç, Resûl-üs-sakaleyn’in önüne gelip; “Yâ Resûlallah! Cinnîlerden bir cemâat sizinle görüşmeye gelmi şler. Hüsûn denilen yerde bekliyorlar” dedi. Peygamber…

Yaratı lışı, huyu, ilmi, aklı ve her bakımdan zamânında bulunan bütün insanlardan üstün olan ve yeni bir din ile gönderilen peygamber. Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyuruyor ki: Resûl size ne verdiyse…

Hac ibâdeti esnâsında Kurban bayramının birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü günlerinde Minâ’da bulunan ve Cemre adı  verilen taş yığınlarına nohut büyüklüğündeki taşları  atmak. Buna şeytan taşlama da denilmektedir. Remy-i cimâr haccın vâciblerindendir.…

Hac ibâdeti yerine getirilirken, tavâfı n (Kâbe’nin etrâfında dönmenin) ilk üçünde, erkeklerin kısa adımlarla, omuzları silkerek, çalımlı yürümeleri. Reml, haccın sünnetlerindendir. Resûlullah efendimiz, Mekke’yi feth edip Kâbe’yi tavâf esnâsında, Eshâbı (arkadaşları) ile…

Namazın bölümlerinden her biri; bir namazda kıyâm, rükû ve iki secdenin toplamı. Bir kimse k ırk gün (cemâatle kılınan) namazın birinci rek’atini kaçırmazsa, ona iki berât (kurtuluş vesîkası, senedi) yazılır: Cehennem’den kurtulma…

Bir sebebden dolayı bir şeyi habsetmek, alıkoymak; ödenecek mal karşılığında bir malı, alacaklıda veya başka emin bir kimse elinde emânet bırakmak. İpotek etmek. Rehn ancak mal borcu için verilir ve zor ile…

Yol gösteren, kılavuz; bir kimseye veya bir topluluğa iyi ile kötüyü görmesinde ve doğru yolu bulmasında yard ımcı olan, insanı Allahü teâlânın rızâsına kavuşturmaya çalışan, ilim ve ahlâk sunan zât. (Bkz. Mürşîd)…

Receb ayının ilk Cumâ gecesi olan Regâib gecesinde kılınan nâfile namaz. Regâib, Berât ve Kadir gecesi namazını cemâatle (toplu olarak) kılmak mekrûhtur. Peygamber efendimiz böyle yapmamıştır ve yapın diye emir buyurmamıştır. (İmâm-ı…

Mübârek gecelerden. Receb ayının ilk Cumâ gecesi. Regâib, ragîbetin çoğuludur. Ragîbet; ihsân, ikrâm demektir. Allahü teâlâ, Regâib gecesinde mü’min kullarına, ragîbetler yapar. Regâib gecesinde yapılan duâ red olmaz ve namaz, oruç, sadaka…

İnce, yumuşak kumaş, bir çeşit döşek; Peygamber efendimizin mîrâc esnâsında (bilinmeyen yerlere götürüldüğü, Cennet’i ve Cehennem’i gördüğü gece) bindikleri Cennet yaygısı. Resûlullah efendimiz, mîrâc gecesinde, Cebrâil aleyhisselâm ile Burak adındaki beyaz hayvana…

Allahü teâlâ. Ölüm hastalığında Resûl-i ekrem, dünyâda kalmakla, âhirete kavuşmak husûslarında serbest bırakıldığı vakit; “Allah’ım, senden Refîk-i a’lâ’yı isterim” buyurmuştur. (Sahîh-i Buhârî, Sahîh-i Müslim) Peygamberlerin, evliyânın, şehidlerin ve sâlih (iyi) kimselerin rûhlarının…

Dost ve arkadaş. Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyruldu ki: Kim Allahü teâlâya ve Resûl’e itâat ederse, iş te onlar Allah’ın kendilerine lütuflarda, ihsânlarda bulunduğu peygamberler, sıddîkler, şehîdler ve sâlih kişilerle berâberdir. Bunlar ne…

Acıma, merhamet. Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyuruyor ki: Sonra (Nûh ve İbrâhim aleyhimesselâmın) arkalarından peygamberlerimizi ardarda gönderdik. Arkalarından da Meryem oğlu Îsâ’yı (aleyhisselâm) gönderdik ve ona İncîl’i verdik. Kendisine tâbi olanların…

Yukarı kaldırma, yükseltme. Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki: Kitabda İdrîs’i de (aleyhisselâm) an. Çünkü o, çok sâd ık bir peygamberdi. Biz onu yüksek bir mekâna (göklere veya Cennet’e) ref’ ettik.…

Ferâiz yâni İslâm mîrâs hukûkunda, Eshâb-ı ferâiz adı verilen Kur’ân-ı kerîmde hisseleri bildirilen mîrâsçılar hisselerini aldıktan sonra terike (ölenin bıraktığı mal) artmış ise ve kalanı alacak kimse yoksa, artan terikenin yine aynı…

Taşlama; muhsan (evli) olup, zinâ eden kadın ve erkeği taşlayarak öldürme. Recm olunacak müslüman erkek ve kadını n, zinâ suçunun, dört şâhid ile isbât edilmiş olması veya kendileri tarafından dört kerre îtirâf…

Hicrî ayların yedincisi ve mübârek üç ayların birincisi. Receb, Allahü teâlânın ayıdır. Receb dünyâda ve âhirette ikrâm eder. (Hadîs-i ayına ikrâm edene, saygı gösterene, Allahü teâlâ şerîf-Gunyet-üt-Tâlibîn) Receb’in ilk Cumâ gecesini ihyâ…

Ümid etmek, Allahü teâlânın rahmetini ummak. (Bkz. Havf ve Recâ) Peygamber efendimiz, ölüm döşeğinde yatan bir hastanın ziyâretine giderek, ona, kendisini nasıl hissettiğini sorar. Adam; “Günâhımdan korkuyor, fakat Allahü teâlânın rahmetinden de…

Hicrî-Kamerî senenin üçüncü ayı, Peygamberimizin doğduğu ay. Resûl-i ekrem sallallahü aleyhi ve sellem, mîlâdı n beş yüz yetmiş birinci yılı Nisan ayının yirmisine rastlayan, Rebî’ul-evvel ayını n on ikinci Pazartesi gecesi, sabaha…

Rızk veren. Yiyecek, içecek gibi kendisi ile faydalanılan şeyi veren. Hakîkatte hâlık (yaratıcı) ve râz ık Allahü teâlâdı r. İnsana, hâlık veya râzık demek ilhâddır (zındıklık, dinsizliktir). İnsanın aslî s ıfatı, âcizlik…